ویژگی های مهم بتن مرغوب
با توجه به نوع سازه و درجه اهمیت آن باید به ویژگی های اصلی بتن به هنگام ساخت ، ریختن و نگهداری توجه مخصوص به عمل آید . بتن مرغوب و با کارایی و دوام زیاد به بتنی گفته می شود که بتواند به راحتی ریخته شود و در شرایط محیطی خورنده و بالاخره بارهای وارده بر آن بخوبی مقاومت کند و مشخصات آن تغییر ننماید .
کارایی بتن : بتن کارا بتنی است که بتوان به راحتی آن را ساخت ، حمل نمود ، در قالب مورد نظر ریخت و متراکم نمود بدون آنکه در یکنواختی آن در طول مراحل فوق تغییری حاصل شود . کارایی بتن بستگی به عوامل زیر داشته و پیمانکار ملزم به رعایت آن است :
اسلامپ : کارایی به میزان اسلامپ و روانی بتن ساخته شده بستگی دارد . میزان اسلامپ بر اساس جدول مندرج در استاندارد ( د ت 505 ) کنترل می شود . بتن هایی که موقع ریختن اسلامپشان با اسلامپ خواسته شده مطابقت ننماید مردود بوده و بایستی از مصرف آن خودداری شود و از محوطه کارگاه خارج گردند . اضافه کردن آب برای بالا بردن اسلامپ بتنهای سفت شده پس از ساخت به هیچ وجه مجاز نیست و انجام این امر باعث تغییرات کلی در مشخصات بتن ساخته شده خواهد شد .
مصالح مصرفی : از دیگر عوامل مهم در کارایی بتن ، انتخاب صحیح مصالح مصرفی و نسبتهای اختلاط آنهاست . سیمان با نرمی زیاد باعث بالابردن کارایی بتن می شود . مصالح سنگی نیز از عوامل مهم در کارایی بتن محسوب شده و بایستی با توجه به دستورات دستگاه نظارت نسبت به انتخاب آن اقدام شود .
مواد افزودنی : برای بالا بردن کارایی بتن با نسبت آب به سیمان معین از مواد افزودنی استفاده میشود .میزان مصرف این مواد طبق دستورالعملهای کارخانه سازنده خواهد بود و نوع و میزان مواد افزودنی باید به تائید دستگاه نظارت برسد .
درجه حرارت : عدم رعایت درجه حرارت تعیین شده برای مخلوط بتن به هنگام ساخت ، باعث بروز اشکالاتی در امر ریختن بتن و نهایتا تغییرات جدی در ویژگی های آن خواهد شد .
پایایی ( دوام ) بتن : بتنی که در ساخت و نگهداری آن تمامی مشخصات فنی رعایت شود دارای پایایی زیاد در برابر شرایط محیطی می باشد . عوامل مهمی که برای دستیابی به بتن پایا بایستی به آن توجه شود به قرار زیر است :
نسبت آب به سیمان : از خصوصیات مهمی که بر دوام بتن اثر می گذارد میزان آب در مخلوط بتن است.بسته به شرایط محیطی و عملکرد سازه باید نسبت آب به سیمان در مشخصات فنی خصوصی قید شود.
حداقل مقدار سیمان : انتخاب صحیح آب به سیمان تراکم کافی و عمل آوردن مناسب میتواند دوام بتن را بهبود بخشد . برای دستیابی به اهداف فوق با نسبت آب به سیمان معین حداقل میزان مصرف سیمان بسته به قطر مصالح درشت دانه نباید از حدودی کمتر باشد تا امکان لرزاندن و مرتعش ساختن در کارگاه فراهم آید .
بتن با حباب هوا : هنگامی که بتن در برابر شرایط یخ زدن قرار دارد یا برای آب شدن یخهای مجاور آن از نمکهای یخ زدا استفاده می شود برای بالا بردن دوام بتن باید از مواد حباب ساز استفاده شود . ویژگی های مواد حباب ساز قبل از استفاده بایستی به تایید دستگاه نظارت برسد .
بتن مقاوم در برابر حملات شیمیایی : بتنی که با شرایط کاملا خوب و مناسب ساخته نشده باشد چنانچه در مجاورت آبها یا خاکهای آلوده به مواد شیمیایی مهاجم و یاخورنده قرار گیرد از پایایی آن به شدت کاسته می شود . از این رو شناخت عوامل کاهش دهنده این اثرات الزامی است.انواع مواد شیمیایی که سازه های بتنی اغلب با آن مواجه هستند عبارت اند از : سولفاتها ، فاضلابهای صنعتی و خانگی ، آبهای لب شور و آبهای دریا ، عواملی نظیر درجه حرارت ، سرعت زیاد مایع یا یخ مجاور سازه ، عدم دقت در عمل آوردن بتن ، تر و خشک شدنهای پیاپی و بالاخره خوردگی فولاد نیز باعث تضعیف بتن در برابر حملات شیمایی میشود . عواملی نظیر پایین بودن نسبت آب به سیمان ، انتخاب صحیح نوع سیمان و نفوذپذیری کم میتواند دوام بتن را در مقابل حملات شیمیایی و فیزیکی فزونی بخشد .
مطالب خواندنی : اسیدشویی ورق فولادی
بتن مقاوم در برابر سایش : بتن مقاوم در برابر سایش بتنی است که بتواند به نحوی در برابر اثرات فرسایشی عبور و مرور ، تردد ، ضربه ، سائیدن مواد یا اسباب و لوازم بر روی آن مقاومت نماید . در ساخت بتن مقاوم به فرسایش و سایش بایستی به عوامل زیر توجه کرد :
الف : مقاومت فشاری
ب : دانه بندی مصالح
پ : اسلامپ
ت : میزان هوا : برای بتن های داخل ساختمان که در معرض یخ زدن و تغییرات جوی نیستند حداکثر هوای موجود در بتن 3 % اختیار می شود . در غیر این صورت از جدولهای مربوطه میزان حداکثر هوا را تشخیص می دهند .
ث : چنانچه امکان فرسایش سطح بتن با توجه به نوع مصرف زیاد باشد توصیه می شود که بتن اصلی با یک رویه از طبقه C30 که حداکثر قطر دانه های آن 5/12 میلیمتر باشد روکش شود .
ج:پرداخت کاری سطح بتن : معمولا برای صافکاری بتن حداقل 2 ساعت زمان بعد از ریختن آن لازم است . لذا تا زمانی که آب سطح بتن کاملا محو نشده باید از ماله کشی بتن پرهیز شود . بدین منظور ممکن است از روشهای خاصی مانند Vacuum Dewatering برای جمع آوری آب سطح استفاده شود .
چ : عمل آوردن : عمل آوردن بتن بایستی بلافاصله پس از بتن ریزی شروع شود . رعایت دستورات دستگاه نظارت الزامی است .
