امروزه در سازه های مختلف از جمله ساختمان سازی , پل سازی , راه سازی و غیره از قالبهای فلزی برای نگهداری و شکل دادن به مواد و مصالحی که نیاز به زمان دارند تا استحکام خود را به دست بیاورند استفاده میشود . قالب های فلزی با انواع شکل و مقاومت بهترین وسیله برای این منظور میباشد . در این مقاله به چند نمونه از این قالب ها اشاره خواهیم کرد . (عمودگستر)
قالبهای فلزی قوسی و کمانی
در طراحی و ساخت قالبهای فلزی خاص که دارای انحنا در کل یا بخشی از سطح قالب و در یک یا زوایای متعدد آن میباشد، نیاز به ابزارهای دقیق و پیشرفته جهت کنترل شیب و زاویه خمیدگی بوده و با ماشین آلات نورد الکتریکی و میکانیکی و از مواد اولیه با ضخامت‌های مناسب، تعریف شده در برگه محاسبات آستانه تحمل نقطه ای فشار و تنش، پلیت‌های مورد نظر آماده و به موازات تعقر یا تحدب ایجاد شده، پروفیل‌ها و تسمه‌های لازم، نورد شده و به تکمیل شبکه تقویت، می‌پردازد .
قالبهای فلزی قوسی در سازه هایی با طراحی ویژه جهت تقلیل سادگی و ایجاد یک هارمونی یا تنوع متشکل از زوایای متنوع و سطوح پیچیده‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد یا بعضا هدف از این نوع طرح‌ها تمرکز زدایی و تعدیل بارهای بیرونی عناصر ساختمان میباشد .
در پروژه‌هایی اعم از پایه های باربر و فرعی منحنی شکل و حاشیه عرشه، قرنیز و هندریل در پل‌ها، سکوهای غیر مدول و نماهای غیر مسطح بتنی شبیه گنبد‌ها ، ملزومات قوسی فولادی، طراحی تولید و مونتاژ می‌گردد.
مطالب خواندنی : دلایل خوردگی فلزات و روش های جلوگیری؟
قابل ذکر است، ایجاد قوس منظم طولی در سازه‌های استوانه ای بزرگی نظیر سیلوها و مخازن و برج‌های مشابه بتنی، با تغییرات مختصری در مسیر تولید قالبهای تخت مدولار قابل اجرا بوده و نیاز به طراحی قالب ویژهای به نظر نمی‌رسد.
این قالبهای شبه مدولار با حذف تسمه‌های عرضی و تعبیه پانچهای طولی تهیه شده و در سازه‌های دایره‌ای با شعاعی بین 120 تا 450 سانتیمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. بدیهی است انتخاب قالبهای استاندارد با عرض کمتر از 35 سانتیمتر در مورد اقطار بیشتر از 9 متر توصیه می‌گردد.
قالبهای فلزی مدور
با فناوری ماشین‌آلات نورد الکتریکی و قوس فیزیکی و ابداع طرح‌هاي تعیین بازه‌های کمانی و زوایای انحنا، ساخت قالبهای گرد با شعاع و حتی نحوه خمش دلخواه، امکان‌پذیر شده که از ستون‌های دایره‌ای ساده و قالبهای دوجداره لوله‌های سیمانی، کول، منهول و تیپر آغاز و امروزه در طرح‌های قوسی پیچیده‌تر و سازه‌های منحنی خاص نیز جایگاه ویژهای یافته است.
