همه چیز درباره قالب بندی و انواع مختلف آن

1. آجر فشاری همراه با ملات ماسه سیمان
2. قالب چوبی
3. قالب فلزی (شامل قالب های تمام فلزی و یا ترکیب قالب چوبی و فلزی به صورت توام)
4. قالب نایلونی

در ادامه هر کدام از این انواع قالب بندی را توضیح خواهیم داد:

۱- قالب بندی آجری

قالب بندی آجری یکی از رایج ترین انواع قالب بندی است. در این نوع قالب بندی، قالب از ساخت دیوار کوچک آجری حاصل می شود. البته نوع چینش آجر نیز مهم است. طبق یک قانون سرانگشتی اگر عمق پی کم تر از ۵۰ سانتی متر باشد، قالب نیم آجره و برای عمق میان ۵۰ تا ۶۰ سانتی متر بایستی از دیوار یک آجره استفاده شود. البته استفاده از این قالب نیم آجره مشروط بر این امر است که یک طرف قالب خاک وجود داشته باشد. در غیر این صورت از قالب فلزی و چوبی به صورت توام استفاده می شود.

عرض قالب بندی ها به شکل زیر است:

• قالب بندی های نیم آجره: عرض ۱۰ تا ۱۱ سانتی متر
• قالب بندی های یک آجره: عرض ۲۰ تا ۲۲ سانتی متر

در مورد ملات ماسه سیمان مصرفی در قالب بندی های آجری بایستی دقت داشت که عیار ملات، می بایست حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب باشد. بیش تر از این نیز نیاز نیست و اسراف تلقی می شود.

نکته ظریفی که درباره قالب بندی های آجری وجود دارد، این است که اگر ابعاد پی به صورت b×a باشد و ما از قالب بندی آجری ۱۰ سانتی متری استفاده کنیم، ابعاد نهایی پی به اندازه (b+20)×(a+20) خواهد شد.

به همین دلیل قالب است که بتن مگر معمولا ۱۰ سانتی متر از حد ابعاد پی فراتر می رود. البته ضخامت بتن مگر کلا بین ۵ تا ۱۰ سانتی متر است و از این رو این ده سانتی متر آن چنان حجمی هم نخواهد داشت.

۲- قالب بندی چوبی به چه شکل است؟

قالب بندی چوبی نیز بعضا در ساختمان های مختلف استفاده می شود. البته این نوع قالب بندی اندکی قدیمی تر است و امروزه مانند گذشته متداول نیست. انواع چوبی هایی که می توان از آن برای قالب بندی استفاده کرد عبارتند از:

• چوب سفید روسی
• چوب جنگلی
• ۵ لایی
• ۷ لایی
• ۵ و ۷ لایی روکش دار

در قالب بندی چوبی، از وسایل خاصی برای قالب بندی استفاده می شود. به صورت خلاصه اجزای قالب بندی چوبی عبارتند از:

1. تخته قالب بندی ( با ضخامت ۲٫۵ تا ۷٫۵ سانتی متر، عرضی در حدود ۱۰ تا ۲۰ سانتی متر و طولی در حدود ۲ تا ۳ متر)
2. پشت بند فرعی
3. پشت بند اصلی
4. شمع مایل یا قائم

البته بایستی خاطرنشان کنیم که معمولا در پی ها، تخته ها افق بوده و پشت بندهای فرعی به شکل قائم قرار گرفته اند. در این پی ها معمولا از پشت بند اصلی استفاده نمی گردد.

۳- قالب بندی فلزی

قالب بندی های فلزی بر دو نوع هستند. یک نوع از آن ها به صورت قالب های چوبی و فلزی و نوع دیگر قالب های تمام فلزی هستند. در قالب های چوبی و فلزی، قالب اصلی فلزی بوده و اتصالات به کمک پیچ ها است. با این حال پشت بندهای این قالب (شامل پشت بند اصلی، فرعی و شمع) همگی چوبی هستند.

در مقابل، قالب تمام فلزی هنگامی استفاده می شود که شکل قالب پایه به شکلی خاص بوده و و قالب در این حالت به صرت پیش ساخته است. معمولا اتصالات این قالب ها جوش بوده و به نسبت کم تر از پیج اشتفاده می شود. طبق فهرست بها این قالب ها پس از ۲۴ بار استفاده مستهلک می شوند. این بدین معنا است که بایستی در هر بار آنالیز، ۲۴/۱ قیمت قالب را به عنوان هزینه استهلاک منظور نماییم.

۴- قالب بندی نایلونی

در قالب بندی نایلونی ، در صورتی که جنس خاک زمین از نوع دج یا سنگ باشد، می توان زمین را به صورت دقیق مانند پنیر برید. در این موارد دیواره های پی از جنس سنگ یا دج بسیار پایدار هستند. در این موارد از لحاظ پایداری مشکل نداریم و همان دیوار کنده شده، حکم قالب را دارد. منتها برای این که در هنگام بتن ریزی آب بتن در نرود، از یک لایه نایلونی به عنوان قالب استفاده می نماییم. ( قالب بندی نایلونی )